Tìm hiểu 8 loại máy chủ (Servers) khác nhau trong mạng máy tính

Khi bạn đang đọc bài viết này, bạn đã sử dụng mô hình máy khách-máy chủ (client-server). Bạn (với tư cách là khách hàng) đã yêu cầu một tài nguyên (tức là trang web này) cung cấp cho bạn bởi một máy chủ web.

​

Đây là kiến trúc phổ biến cho truyền thông hiện đại, theo đó dữ liệu kỹ thuật số được cung cấp bởi các máy chủ cho khách hàng.
Mô hình khác, được gọi là peer-to-peer, hoặc “P2P”, dựa vào các máy tính kết nối với nhau để chia sẻ dữ liệu.
Không giống như mô hình P2P, kiến trúc máy khách-máy chủ dựa trên một máy chủ chính hoặc một tập hợp các máy được kết nối với mạng, thường là trong một trung tâm dữ liệu.
Máy khách, hoặc máy tính bình thường được kết nối với web hoặc mạng cục bộ, gửi các gói để yêu cầu dữ liệu từ máy chủ.
Khi máy chủ nhận được những yêu cầu này, chúng có thể thực hiện một trong ba điều: chấp nhận gói, từ chối hoặc “bỏ” gói hoặc âm thầm ngắt kết nối.
Dựa vào việc sử dụng "cổng" để kiểm soát luồng dữ liệu, máy khách và máy chủ phải gửi yêu cầu đến và đi trên đúng cổng.
Hầu hết các tường lửa được thiết lập để nhận các loại yêu cầu khác nhau. Ví dụ: hầu hết các máy chủ sử dụng Giao thức truyền siêu văn bản, hoặc “HTTP”, sẽ chỉ chấp nhận các yêu cầu đối với dữ liệu của chúng qua cổng 80 hoặc 443.
Nếu bạn gửi một gói từ một máy khách đến một máy chủ được cấu hình chính xác đến một cổng khác, máy chủ thường sẽ âm thầm thả các gói được gửi.

​

Chúng ta đã tìm hiểu sơ về cách hoạt động rộng rãi của mô hình máy khách-máy chủ, hãy đi sâu vào một số loại máy chủ phổ biến nhất được tìm thấy trong mạng máy tính và trong lĩnh vực Công nghệ thông tin nói chung.
Chúng ta sẽ xem xét cách chúng hoạt động, lý do tại sao chúng làm hoạt động và cách chúng trở thành không thể thiếu trong mạng máy tính.

1. Máy chủ Web (Web Server)

Máy chủ web cung cấp data cho trang web. Loại máy chủ này tập trung vào việc phục vụ nội dung web cho khách hàng.
Máy chủ web chỉ cần nhận các yêu cầu “GET” và “POST” từ các máy khách.
Yêu cầu "GET" là khi khách hàng chỉ muốn truy xuất thông tin và không có bất kỳ thông tin nào để gửi đến máy chủ.
Yêu cầu "POST" là khi một máy khách có thông tin để chia sẻ với máy chủ và mong đợi phản hồi trở lại. Ví dụ: điền vào một biểu mẫu trên máy chủ web và nhấp vào nút gửi là một yêu cầu "POST" từ máy khách đến máy chủ.
Hãy nhớ rằng những loại máy chủ này có thể chạy bất kỳ loại ứng dụng nào giống như máy tính ở nhà của bạn.
Chúng cũng có thể chạy trên bất kỳ hệ điều hành nào, miễn là chúng tuân theo các “quy tắc” chung của web.
Các ứng dụng web hiện đại thường chạy trên một loạt các lớp, bắt đầu bằng các tập lệnh phía máy chủ và các chương trình xử lý dữ liệu (ví dụ: PHP, ASP.NET, v.v.) và kết thúc bằng tập lệnh phía máy khách (ví dụ: Javascript) lập trình dữ liệu hiển thị như thế nào.
Sau đó, một trình duyệt web sẽ hiển thị nội dung tương ứng để hiển thị trang khi bạn đang đọc nó.
Một số máy chủ web phổ biến bao gồm Microsoft IIS, Apache, Nginx, v.v.

Một số Cổng được sử dụng cho Máy chủ trang web: Cổng 80 cho HTTP (không được mã hóa) và Cổng 443 cho HTTP (được mã hóa).

2. Máy chủ cơ sở dữ liệu (Database Server)

Một máy chủ cơ sở dữ liệu thường hoạt động song song với một loại máy chủ khác. Loại máy chủ này chỉ tồn tại để lưu trữ dữ liệu theo nhóm.
Có vô số phương pháp lưu trữ dữ liệu hoạt động dựa trên các lý thuyết khác nhau. Một trong những kiểu phổ biến hơn được gọi là “SQL” hoặc “Ngôn ngữ truy vấn có cấu trúc- Structured Query Language”.
Người lập trình cơ sở dữ liệu có thể tạo cơ sở dữ liệu trên các máy chủ này bằng cách sử dụng script trong ngôn ngữ của cơ sở dữ liệu.
Các ứng dụng web thường có các thành phần phía máy chủ của chúng kết nối với máy chủ Cơ sở dữ liệu để lấy dữ liệu khi người dùng yêu cầu.
Một thực tiễn tốt là có máy chủ web và máy chủ cơ sở dữ liệu trên các máy khác nhau. Lý do mà các máy chủ cơ sở dữ liệu nên riêng biệt là để bảo mật.
Nếu một hacker giành được quyền truy cập vào máy chủ web chính mà không phải máy chủ cơ sở dữ liệu, chúng sẽ có thể dễ dàng truy xuất hoặc sửa đổi dữ liệu được lưu trữ trong máy chủ cơ sở dữ liệu.
Một số máy chủ Cơ sở dữ liệu phổ biến bao gồm MySQL, MariaDB, Microsoft SQL, Cơ sở dữ liệu Oracle, v.v.

Một số Cổng được sử dụng cho Máy chủ Cơ sở dữ liệu: Cổng 3306 (MySQL, MariaDB), Cổng 1433 (MS-SQL), Cổng 1521 (Oracle DB).

3. Máy chủ eMail (eMail Server)

Máy chủ email thường chạy trên “SMTP” hoặc “Giao thức truyền thư đơn giản- Simple Mail Transfer Protocol”. Có những giao thức khả thi khác mà các máy chủ email mới hơn hoạt động, nhưng SMTP vẫn là giao thức thống trị.
Máy chủ email hỗ trợ các dịch vụ thư. Bản thân các máy chủ này chỉ nhận email từ máy khách này sang máy khách khác và chuyển tiếp dữ liệu đến máy chủ khác.
Dữ liệu được đơn giản hóa khi gửi qua SMTP, vì vậy một số thông tin, như định dạng web, thường bị mất trong các giao dịch email.
Cách tiếp cận hiện đại đối với máy chủ email thường ghép nối chúng với máy chủ web. Điều này cho phép người dùng có một “web client” hiển thị dữ liệu trên một trang web bằng đồ thị. Một số ứng dụng web mới hơn thậm chí có thể bắt chước một ứng dụng email máy tính gia đình mà không cần cài đặt bất kỳ thứ gì.

Một số Cổng được sử dụng cho Máy chủ eMail: Cổng 25 (SMTP), Cổng 587 (SMTP bảo mật), Cổng 110 (POP3)

4. Máy chủ Web Proxy (Web Proxy Server)

Máy chủ proxy web có thể chạy trên một trong nhiều giao thức, nhưng tất cả chúng đều có một điểm chung.
Nó tiếp nhận các yêu cầu của người dùng, lọc chúng và sau đó thay mặt người dùng hành động. Loại máy chủ proxy web phổ biến nhất được thiết kế để sử dụng các bộ lọc web của trường học và tổ chức.
Vì tất cả lưu lượng truy cập web đều thông qua một địa chỉ IP và trang web chưa bị chặn, người dùng có thể truy cập vào các trang web bị cấm thông qua các bộ lọc này.
Loại ít phổ biến hơn là máy chủ proxy tổ chức. Điều này cũng có tác dụng tương tự, nhưng nó thường được một tổ chức ủy quyền.
Nó lấy lưu lượng truy cập web của người dùng, thường ghi lại để đánh giá sau đó và gửi nó lên Internet.
Điều này tập hợp tất cả lưu lượng truy cập của người dùng lại với nhau để không thể phân biệt một cách công khai máy tính này với máy tính khác.
Điều này được thực hiện có chủ ý bởi một tổ chức để ngăn người dùng bị nhắm mục tiêu và thường là để có thể kiểm tra, lưu vào bộ nhớ cache và phân tích các gói được gửi và nhận.

Một số Cổng được sử dụng cho Máy chủ Web Proxy: Cổng 8080, 8888, v.v.

5. Máy chủ DNS (DNS Server)

Máy chủ DNS, hoặc máy chủ “Dịch vụ tên miền- Domain Name Service”, được sử dụng để dịch tên miền sang địa chỉ IP tương ứng của chúng.
Máy chủ này là những gì trình duyệt của bạn tham chiếu khi bạn nhập tên miền và nhấn Enter. Ý tưởng là người dùng không cần phải ghi nhớ địa chỉ IP và các tổ chức có thể có một cái tên phù hợp.
Thông thường, Nhà cung cấp dịch vụ Internet (ISP) cung cấp máy chủ DNS cho người dùng của họ. Tuy nhiên, cũng có nhiều tổ chức cung cấp dịch vụ tra cứu này miễn phí (chẳng hạn như máy chủ DNS phổ biến của Google với IP 8.8.8.8).
Một số người dùng quan tâm hơn đến quyền riêng tư của họ trên web thường sử dụng các máy chủ DNS thay thế này.
Máy chủ DNS cũng được khai thác khi người dùng tạo một tên miền mới. Máy chủ DNS hoạt động trên cơ sở phân cấp, do đó, có một số máy chủ "có thẩm quyền" hơn những máy chủ khác.
Tên miền được đăng ký với một máy chủ DNS cấp cao hơn mà các máy chủ DNS cấp thấp khác tham chiếu. Thông thường, thông qua một quá trình kéo dài từ 24 đến 48 giờ, đăng ký này sẽ được phổ biến trên toàn thế giới.

Cổng được sử dụng cho Máy chủ DNS: Cổng 53 (cả TCP và UDP).

6. Máy chủ FTP (FTP Server)

Máy chủ FTP, hoặc máy chủ “Giao thức truyền tệp-File Transfer Protocol”, có một mục đích duy nhất: lưu trữ trao đổi tệp giữa những người dùng.
Các máy chủ này không cung cấp bất kỳ loại mã hóa nào theo mặc định, vì vậy có một số phiên bản bảo mật của giao thức thường được sử dụng thay thế cho nó (chẳng hạn như sFTP là FTP qua giao thức SSH an toàn).
Loại máy chủ này cho phép người dùng tải tệp lên nó hoặc tải tệp xuống sau khi xác thực thông qua máy khách FTP. Người dùng cũng có thể duyệt các tệp của máy chủ và tải xuống các tệp riêng lẻ như họ muốn.

Một số cổng được sử dụng cho Máy chủ FTP: Cổng 20,21 cho FTP hoặc Cổng 22 cho sFTP.

7. Máy chủ File (File Server)

Máy File khác với máy chủ FTP. Loại máy chủ này hiện đại hơn và thường có khả năng "ánh xạ" các tệp được nối mạng vào ổ đĩa. Điều này có nghĩa là người dùng có thể sử dụng trình duyệt tệp của máy tính tại nhà để xem các thư mục.
Ưu điểm chính của hình thức máy chủ này là người dùng có thể tải lên và tải xuống các tệp được chia sẻ. Quyền đối với tệp do quản trị viên kiểm soát.
Thông thường Máy chủ Tệp tồn tại trong mạng công ty trong môi trường Windows Active Directory hoặc trong môi trường Linux.

8. Máy chủ DHCP (DHCP Server)

Máy chủ DHCP sử dụng Giao thức truyền thông máy chủ động (DHCP) để định cấu hình cài đặt mạng của máy tính khách.
Thay vì phải định cấu hình thủ công địa chỉ IP tĩnh và các cài đặt mạng khác cho các máy khách trong một mạng lớn, máy chủ DHCP trong mạng sẽ cấu hình động các cài đặt mạng này cho các máy tính LAN.

Cổng sử dụng cho Máy chủ DHCP: Cổng UDP 67.